Okna, które widziały historię – podróż przez dzieje marki Škoda
1
W 2025 roku Škoda Auto świętuje 130 lat swojego istnienia. Historia tej marki pełna jest niezwykłych momentów, a jednym z jej unikalnych świadków są… okna historycznego budynku administracyjnego w Mladá Boleslav. Te eleganckie przeszklenia, ozdobione w stylu secesyjnym, przetrwały burzliwe zmiany XX wieku i stały się niemymi świadkami przeobrażeń zarówno samej firmy, jak i świata wokół niej.
W 1910 roku Laurin & Klement był największym producentem samochodów w monarchii Austro-Węgierskiej. Dynamiczny rozwój firmy wymusił budowę nowej siedziby, której realizację zatwierdzono w 1911 roku. Budynek, ulokowany w sercu zakładu, zapewniał bezpośredni kontakt zarządu z pracownikami fabryki. Charakterystyczne okna z wygrawerowanym logo L&K stanowiły nie tylko element dekoracyjny, ale także symbol epoki Belle Époque – czasu postępu technologicznego i poprawiających się warunków życia.
R e k l a m a
Okna budynku były niemymi świadkami wielkich zmian politycznych i gospodarczych. Po I wojnie światowej monarchia Austro-Węgierska upadła, a Czechosłowacja musiała na nowo zdefiniować swoją pozycję na mapie Europy. W 1924 roku pożar zniszczył część gmachu, lecz już rok później firma Laurin & Klement połączyła się z przemysłowym gigantem Škoda, co pozwoliło na odbudowę i dalszy rozwój.
Kolejne dekady przyniosły jeszcze większe zmiany. W 1945 roku Mladá Boleslav została zbombardowana przez Armię Czerwoną, co poważnie uszkodziło zakłady Škody. Po wojnie firma została znacjonalizowana, a w okresie komunizmu z budynku zniknęły secesyjne zdobienia – zastąpiły je hasła propagandowe i nowa nazwa: Automobilové závody, národní podnik (AZNP). W 1968 roku okna świadczyły o interwencji wojsk Układu Warszawskiego, a w 1989 roku były niemymi obserwatorami aksamitnej rewolucji i upadku komunizmu.
Po przemianach politycznych Škoda weszła w nową erę. W 1991 roku marka stała się częścią koncernu Volkswagen, co otworzyło drzwi do międzynarodowego sukcesu. Budynek administracyjny służył firmie do 1974 roku, a w latach 90. przeszedł gruntowną modernizację. To właśnie wtedy historyczne okna zostały zdemontowane i trafiły do archiwum, gdzie stanowią bezcenny artefakt, przypominający o długiej i niezwykłej historii marki.
Dziś budynek przy skrzyżowaniu ulicy Václava Klementa i Laurinovej pełni inną funkcję – to jedno z pierwszych miejsc, do którego trafiają nowi pracownicy Škody, aby otrzymać m.in. swoje legitymacje firmowe w formie karty dostępu. Choć jego okna zmieniły się na przestrzeni lat, historia, którą widziały, pozostaje niezapomniana.
Źródło/Zdjęcia: Škoda
